29/8/2024

Efectis, Building Balance, Nieman en Peutz ontwikkelden samen een teststrategie om diepgaand inzicht te krijgen in het gedrag bij brand van biobased isolatiematerialen en de brandwerendheid van houtskeletbouw(HSB)-constructies met biobased isolatiematerialen.

Stichting Building Balance heeft de opdracht gekregen van uit de ministeries om actief het gebruik van biogrondstoffen in de gebouwde omgeving te stimuleren.

De Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBVT) had besloten gezamenlijk te gaan testen om de opgedane kennis uit deze testen breed toepasbaar in de branche te maken. Building Balance en NBVT zijn samen op zoek gegaan naar een oplossing om snelle implementatie van biobased isolatiemateriaal in de houtskeletbouw mogelijk te maken en kwamen daarbij in gesprek met Efectis.

Efectis heeft Building Balance geadviseerd een R&D teststrategie op te zetten. Een strategie ontwikkelen voor de lange termijn, als basis waarop voortgebouwd kan worden. Het doel werd om verschillende partijen binnen de brandveiligheid bij elkaar te brengen en een slimme teststrategie te ontwikkelen. Er is een lijst opgesteld met typen elementen om te testen en een lijst met 7 isolatiematerialen: papiercellulose, houtwol, graanstro, miscanthus, vlas, hennepscheven en hennepwol. In nauw overleg tussen Efectis, Peutz en Nieman is een teststrategie opgezet.

De kern van de strategie is dat we, in plaats van alleen te testen of iets voldoet aan de norm, ook testen wat er onderliggend gebeurt. Zo gaan we de materialen beter begrijpen. De testen zijn zo opgebouwd dat er voortgeborduurd wordt op wat we in de test ervoor leerden en daarbij kruisverbanden leggen. We controleren de resultaten uit de ene test met de nieuwe én leren steeds meer over hoe de materialen zich gedragen. We leren daardoor ook of de verschillende biobased materialen met elkaar vergelijkbaar zijn.

Gebruik van bestaande wetenschap

Op basis van een onderzoek uitgevoerd door de TU München wordt als uitgangspunt genomen dat biobased isolatiematerialen zoals houtvezel en cellulose in dezelfde beschermingsfactor vallen als glaswol. Maar omdat we in Nederland met de dunste houtmaten binnen Europa werken, moeten we specifiek met de Nederlandse houtmaten gaan testen. De aanname dat de nieuwe biobased materialen ook binnen eenzelfde beschermingsfactor als glaswol kunnen vallen, nemen we mee in ons onderzoek.

De testen worden uitgevoerd door Peutz en Efectis. Peutz en Efectis zijn gewend om samen te werken, maar in dit project zijn we echt collega’s van elkaar.

De teststrategie bestaat concreet uit vier soorten testen. De eerste drie – de Small Flame test, de Cone-calori test en de SBI test – geven inzicht in brandkarakteristieken. De vierde test omvat de wandtesten. Daarbij is voor het eerste testcluster bewust gekozen voor een opstelling met dragende binnenwanden om eventueel uitspraken te kunnen doen over een woningscheidende wand.

De opbouw van de verschillende testen is van klein naar groot. In de eerste testen leren we veel over de eigenschappen van de materialen, zoals de calorische waarde bij volledige verbranding, de energetische waarde, hoe snel het brandt en welke inbranddiepte je kan verwachten.

In de SBI-testen onderzoeken we een HSB-element met gaas voor het isolatiemateriaal in plaats van bijvoorbeeld gips. Doordat de brand direct bij het materiaal komt komen we meer te weten over hoe het materiaal reageert op brand. Tenslotte plaatsen we ook thermokoppels (temperatuursensoren) in het proefstuk om de temperatuurontwikkeling tijdens de test in het materiaal te meten. Ook dat levert waardevolle informatie die goed gebruikt kan worden in de brandveilige toepassing van het product.

Als we dan de grote proeven doen met de volledige wandopstelling met een beplating ervoor, hebben we al een idee hoe dat achterliggende materiaal zich gaat gedragen en controleren we dat nog eens. Zo doen we gezamenlijk heel veel kennis op, die een brede basis legt voor de verdere ontwikkeling van de materialen.

De bedoeling van dit onderzoek is dat de markt straks weet hoe bij eenzelfde HSB-wand verschillende isolatiematerialen presteren. Naast de input voor verdere productontwikkeling door producenten, geeft de data input voor snellere en gerichtere vervolgtesten voor productcertificeringen. Daarnaast levert het gezamenlijke onderzoek een schat aan informatie op voor brandveiligheidsadviseurs.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met nederland@efectis.com