3/10/2023

Veel binnenstedelijke woningnieuwbouw kenmerkt zich door hoogbouw. Verschillende grote branden hebben de afgelopen jaren gezorgd voor discussie over de brandeisen waaraan gevels van hoogbouw moeten voldoen. In een gevel komen verschillende elementen en materialen samen die kunnen elkaar beïnvloeden tijdens een brand. Daarom groeit de vraag naar systeemtesten waarbij het brandgedrag van een opgebouwde gevel als geheel wordt getest.

Voor de Nederlandse hoogbouw geldt brandklasse B. Als alle in de gevel toegepaste materialen en elementen aan die eis voldoen, voldoet de bouwer aan zijn verplichtingen. Grote branden zoals die in de Grenfell Tower hebben aangetoond dat brand in een gevel van een andere orde is. Simpel gezegd: brandklasse B is mogelijk kritisch bij hoogbouw.

Aangescherpte eisen

In het brandlaboratorium van Efectis worden naast materiaaltesten ook zogeheten systeemtesten uitgevoerd. Specifiek voor de normcommissie brandproeven van de NEN wordt er momenteel onderzoek uitgevoerd voor het aanscherpen van de brandeisen voor de gevels. “Die testen kunnen een beter beeld geven van het brandgedrag van complete gevelsystemen. Bijvoorbeeld op het gebied van brandvoortplanting aan de gevel. Als bij een uitslaande brand de vlammen uit de ramen komen, verspreidt het vuur zich dan omhoog via de gevel of niet?”

Die testen worden uitgevoerd met een volledig samengesteld gevelsysteem van 2.40 meter hoog. Dat element staat 40 centimeter van de grond met daaronder een brander. Daarmee simuleren we een uitslaande brand. Het vuur waaraan het gevelelement wordt blootgesteld tijdens de test is dan ook heviger dan bij gewone materiaaltesten.

Temperatuurmeeting

Tijdens de test wordt het gedrag van het gevelelement onderzocht en bekeken hoelang het duurt tot het gevelelement vlam vat en hoe snel het vuur zich vervolgens over en eventueel in het element verspreid. “In veel gevelsystemen zitten materialen die op olie gebaseerd zijn, maar ook biobased bouwen heeft zijn eigen kenmerken. Daarbij wordt veel hout toegepast en hoe reageert dat op de vlammen”.

Naast de verspreiding en impact van de vlammen, wordt er door Efectis ook nauwkeurig gemeten hoe de temperatuur in de testruimte zich ontwikkelt. “Als een brand snel groter wordt, stijgt de temperatuur ook snel en dat kan ook weer bijdragen aan het verder versnellen van de brand. Daarom willen we alles zo nauwkeurig mogelijk in kaart brengen, zodat de Normcommissie van de NEN die informatie kan gebruiken bij het bepalen van de nieuwe eisen en een nieuwe testnorm voor gevelsystemen.”

Ministerie stelt nieuwe norm vast

 Als het volgens planning verloopt, presenteert de Normcommissie begin januari 2024 het concept voorstel van de aanpassing aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het is uiteindelijk aan het ministerie om deze testnorm en de nieuwe brandeisen te beoordelen en in de regelgeving op te nemen.

Vooruitlopend op die nieuwe aangescherpte eisen, merken de specialisten van Efectis dat veel fabrikanten hun gevelsysteem nu al graag willen laten testen. “Sommigen willen gewoon weten hoe brandveilig de gevelconstructie is die ze willen bouwen. Maar er zijn ook partijen die ons vragen om te testen omdat het opbouwen van het gevelsysteem met alleen brandveilige en onbrandbare materialen vrijwel onmogelijk is of tegenstrijdig met isolatie eisen om woningen energiezuing te maken. Ook die systemen kunnen we testen zodat het brandgedrag van de uiteindelijke gevel bekend is.”

De verwachting is dan ook dat in de toekomst systeemtesten een grotere rol gaan spelen. “Het testen op materiaaleigenschappen gaat in de bouwsector vaker plaatsmaken voor het testen van samengestelde componenten en systemen. Die ontwikkeling loopt parallel aan de bewegingen in de bouw, waarin prefab en systeembouw sterk opkomen.”

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bauke Knottnerus